NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
16 - (694) وحدثني
حرملة بن
يحيى. حدثنا
ابن وهب.
أخبرني عمرو
(هو ابن
الحارث) عن
ابن شهاب، عن
سالم بن عبدالله،
عن أبيه، عن
رسول الله صلى
الله عليه وسلم؛
أنه صلى صلاة
المسافر،
بمنى وغيره،
ركعتين. وأبو
بكر وعمر. وعثمان
ركعتين، صدرا
من خلافته، ثم
أتمها أربعا.
[ش
(بمنى) قال
النووي: قوله
بمنى أو غيره،
هكذا في
الأصول وغيره.
وهو صحيح. لأن
منى تذكر
وتؤنث بحسب
القصد. إن قصد
الموضع فمذكر.
أو البقعة فمؤنثة.
وإذا ذكر صرف
وكتب بالألف.
وإذا أنث لم يصرف
وكتب بالياء،
والمختار تذكيره
وتنوينه. وسمي
منى لما يمنى
به من الدماء.
أي يراق].
{16}
Bana Harmeletü'bnü Yahya
rivayet etti. (Dediki): Bize İbni Vehb rivayet etti. (Dediki): Bana Amr -ki İbnu'l-Hâris'dir- İbni Şihâb'dan, o da
Salim b. Abdillâh'dan, o da babasından, o da Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
'den naklen haber verdi, ki:
Kendileri Mina'da ve
daha başka yerlerde yolcu namazını ikişer rek'ât kılmış. Ebû Bekr, Ömer ve
hilâfetinin ilk zamanlarında Osman'da hep böyle ikişer rek'ât kılmışlar.
Sonraları Osman (Mina'da) dört olarak tamam kılmıştır.
(694) وحدثناه
زهير بن حرب.
حدثنا الوليد
بن مسلم عن
الأوزاعي. ح
وحدثناه
إسحاق وعبد بن
حميد. قالا:
أخبرنا
عبدالرزاق.
أخبرنا معمر.
جميعا عن الزهري،
بهذا الإسناد.
قال: بمنى. ولم
يقل: وغيره.
{….}
Bize bu hadîsi Züheyr b.
Harb da rivayet etti. (Dediki): Bize Velîd b. Müslim, Evzâîden rivayet etti. H.
Bize bu hadîsi İshâk ile
Ahd b. Humeyd de rivayet ettiler. Dediler ki: Bize Abdürrezzâk haber verdi.
(Dediki): Bize Ma'mer haber verdi. Bunlar hep birden Zührî'den bu isnâdla
rivayet etmişlerdir. Zührî: «Mina'da» demiş: «başka yerlerde» dememiştir.
17 - (694) وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا أبو
أسامة. حدثنا
عبيدالله عن
نافع، عن ابن
عمر؛ قال:
صلى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بمنى
ركعتين. وأبو
بكر بعده.
وعمر بعد أبي
بكر. وعثمان
صدرا من
خلافته. ثم إن
عثمان صلى،
بعد، أربعا.
فكان
ابن عمر إذا
صلى مع الإمام
صلى أربعا.
وإذا صلاها
وحده صلى
ركعتين.
{17}
Bize Ebu Bekr b. Ebî
Şeybe rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Üsâme rivayet etti. (Dediki): Bize
Ubeydullah, Nâfi'den, o da İbni Ömer'den naklen rivayet etti. İbni Ömer şöyle
demiş: Resûlullah
«Mina'da namazı iki
rek'ât kıldı. Ondan sonra Ebû Bekr, Ebû Bekr'den sonra Ömer; ve hilâfetinin ilk
zamanlarında Osman da hep ikişer rek'ât kıldılar. Bir müddet sonra Osman dört
rek'ât kılmağa başladı.»
İbni Ömer imamla kıldığı
vakit dört, yalnız kıldığında iki rek'ât kılarmış.
(694) وحدثناه
ابن المثنى
وعبيدالله بن
سعيد. قالا: حدثنا
يحيى (وهو
القطان). ح
وحدثناه أبو
كريب. أخبرنا
ابن أبي
زائدة. ح
وحدثناه ابن
نمير. حدثنا
عقبة بن خالد.
كلهم عن
عبيدالله،
بهذا الإسناد،
نحوه.
{….}
Bize bu hadîsi
İbnü'l-Müsennâ ile Ubeyduîlah b. Saîd de rivayet ettiler. Dedilerki: Bize Yahya
-ki el-Kattân'dir- rivayet etti. H.
Bize bu hadisi Ebû
Kureyb dahî rivayet etti. (Dediki): Bize İbni Ebî Zaide haber verdi. H.
Bize bu hadisi İbnü
Nümeyr de rivayet etti. (Dediki): Bize Ukbetü'-bnü Hâlid rivayet etti. Bu
râvîlerin hepsi Ubeydullah'dan bu isnâdla bu hadîsin benzerini rivayet
etmişlerdir.
18 - (694) وحدثنا
عبيدالله بن
معاذ. حدثنا
أبي. حدثنا
شعبة عن خبيب
بن عبدالرحمن.
سمع حفص بن
عاصم عن ابن
عمر؛ قال:
صلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم بمنى
صلاة المسافر.
وأبو بكر
وعمر. وعثمان
ثماني سنين.
أو قال ست
سنين. قال حفص:
وكان ابن عمر
يصلي بمنى
ركعتين. ثم
يأتي فراشه.
فقلت: أي عم! لو
صليت بعدها
ركعتين! قال:
لو فعلت لأتممت
الصلاة.
{18}
Bize Ubeydullah b. Muâz
rivayet etti. (Dediki): Bize Babam rivayet etti. (Dediki): Bize Şu'be, Hubeyb
b. Abdirrahmân'dan, naklen rivayet etti. O da Hafs b. Âsım'ı İbni Ömer'den
naklen rivayet ederken dinlemiş. İbni Ömer şöyle demiş: Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem):
«Mina'da yolcu namazı
kıldı; Ebû Bekir ile Ömer ve sekiz yahut altı sene Osman da orada, yolcu namazı
kıldılar.
Hafs demiş ki: «İbııİ
Ömer, Mina'da iki rek'ât namaz kılar; sonra yatağına gelirdi. Ben: Ey Amıca!
Bunlardan sonra iki rek'ât daha kılsana! dedim; İbni Ömer: Öyle yapsaydım
namazı tamam kılmış olurdum! dedi.»
(694) وحدثناه
يحيى بن حبيب.
حدثنا خالد
(يعني ابن الحارث).
ح وحدثنا ابن
المثنى. قال:
حدثني عبدالصمد.
قالا: حدثنا
شعبة، بهذا
الإسناد. ولم
يقولا في
الحديث: بمنى.
ولكن قالا:
صلى في السفر.
{….}
Bize, bu hadîsi Yahya b.
Habîb de rivayet etti. (Dediki): Bize Hâlid (yâni İbnü'l -Haris) rivayet etti.
H.
Bize İbnü'l-Müsennâ dahî
rivayet etti. Dedi ki : Bana Abdu's-Samed rivayet etti. Bu râvîlerin ikisi de:
Bize Şu'be, bu isnâdla rivayet etti... demişler «Mina'da» kıldırdığını
söylememişler. Yalnız: «Seferde kıldı.» demişlerdir
İzah:
Bu hadisi Buhârî
«Yolcular namazı» bahsinde; Nesâî dahî «namaz» bahsinde tahrîc etmişlerdir.
Müslim'in rivayetinde,
namazın Mina'da ve daha başka yerlerde ikişer rek'ât üzerinden kılındığı
bildirilmektedir.
Anlaşılıyor ki Mina'da
Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile Ebû Bekir ve Ömer (Radiyallahû anhûm)
namazları hep ikişer rek'ât kılmışlar; Hz. Osman dahî hilâfetinin ilk
senelerinde ikişer rek'ât üzerinden kılmış; sonra kasr'ı bırakarak tam kılmaya
başlamışdır. Çünkü orada kasr da; tamam kılmakda caizdir. Tamam kılmakda daha
ziyâde meşakkat olduğu için Hz. Osman onu tercih etmişdir. Çünkü ibâdetin
zahmetlisi daha makbuldür.